Wie bij archeologie alleen denkt aan archeologen die met een kwastje de pas opgegraven scherf van een vaas schoonmaken kan het beeld na deze lezing bijstellen. Archeologie heeft te maken met enorme hoeveelheden data, zoals foto’s gemaakt vanuit satellieten en vliegtuigen, die geanalyseerd moeten worden. Sinds het Verdrag van Valletta (1992) dat de omgang met Europees archeologisch erfgoed regelt, wordt telkens wanneer ergens gebouwd gaat worden, eerst gecontroleerd of er archeologisch erfgoed in de bodem zit. Dit heeft alleen al in Nederland geleid tot zo’n 4.000 archeologische onderzoeken per jaar.
Het gevolg is dat er een stroom van rapporten en data beschikbaar is gekomen. Al deze informatie wordt handmatig bekeken, een monnikenwerk. Logisch dat er gedacht wordt aan een efficiëntere en snellere manier om de informatie op te kunnen zoeken.
Alex Brandsen studeerde archeologie en zette de stap om zijn vak te combineren met informatica. Hij doet onderzoek naar manieren om de technieken voor het doorzoeken van digitale archeologische rapporten te verbeteren, want de bekende zoekmachines begrijpen de concepten uit de archeologie niet. Alex Brandsen heeft met deep learning, een vorm van kunstmatige intelligentie, een zoekmachine ontwikkeld die heel precies alle data kan doorzoeken.
Een voorbeeld waarbij de zoekmachine kan helpen zijn begrafenissen en crematies van overledenen in de vroege Middeleeuwen. De consensus was, dat mensen begraven werden, maar er zijn al een paar rapporten gevonden waarin crematies voorkomen. Het is onmogelijk alles over de Middeleeuwen, nederzettingen en begravingen handmatig na te lezen, dus is een zoekmachine die deze informatie kan vinden erg nuttig. Door datamining wordt ons beeld van het verleden verhelderd.
Spreker: Alex Brandsen is archeoloog met als specialisatie digitale technieken en webtechnologie. Alex is in 2022 gepromoveerd in Digitale Archeologie aan de Leidse Universiteit. Hij werkt nu als postdoc aan het project EXALT: Excavating Archaeological Literature. Samen met een collega won hij de ‘444 Interdisciplinary Activity Grant’, een beurs voor jonge academici.
Muziek: Dansorgel ‘De Cubaan’, brengt een prachtige, exotische muzikale reis, gekruid met Guaracha, Merengue, Bachata, Salsa, enzovoorts, daarbij o.m. gebruik makend van een draaiorgel:
Locatie : Scheltema, Marktsteeg 1 te Leiden.
Tijden: Muziek: 19.40 uur;
Lezing: 20.00 – 20:45 uur;
Pauze met muziek: 20:45-21:05;
Discussie ca. 21.05;
Einde ca. 22.00 uur.
De toegang is gratis. Aanmelden is niet nodig.
Op de avond kunnen foto’s of films gemaakt worden. Als je niet zichtbaar in beeld gebracht wilt worden, wordt je verzocht dat van te voren aan de organisatie melden.
